01 juli 2021
De moslimbevolking van België viert het Offerfeest (“Aïd El Adha”) waarschijnlijk op dinsdag 20 juli 2021.
Al jaren wordt er over het ritueel slachten, een belangrijk feest in de moslimkalender, fel gedebatteerd wat heeft geleid tot het verbod op elk ritueel slachten zonder verdoving in de tijdelijke en erkende slachthuizen in het Vlaams Gewest (vanaf 1 januari 2019) en in het Waals Gewest (vanaf 1 september 2019).
Het is daarentegen nog wel mogelijk om te offeren zonder verdoving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Privémensen worden uitgenodigd om contact op te nemen met professionele slagers om te kunnen genieten van de diensten van het erkende slachthuis in Anderlecht.
DE FEITEN
Het ritueel slachten zonder verdoving dat in België al altijd wordt uitgevoerd en verdedigd door het Executief van de Moslims van België, wordt dus opnieuw in vraag gesteld door de evolutie van de wetten van het land. Het uitvoeren van dit rituele gebruik binnen en buiten het kader van het Offerfeest is dan ook uiterst gecompliceerd geworden, om niet te zeggen onmogelijk, voor de moslims, aangezien het ritueel slachten alleen nog kan in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Naar aanleiding van dit verbod heeft de Coördinatieraad van de Islamitische Instellingen van België (CIB) juridische stappen ondernomen tegen deze nieuwe decreten in het Waals en het Vlaams Gewest.
Ter herinnering: de CIB is een burgerplatform, samengesteld uit instellingen, federaties, organisaties en koepels van de moslimgemeenschap van België zoals, de Bijeenkomst van de Moslims van België, de Diyanet van België, de Islamitische Federatie van België, de Federatie van Albanese moskeeën van België en de Afrikaanse Islamitische Associatie van België.
Wat het Vlaamse decreet betreft, is de CIB van mening dat het besluit om het slachten zonder verdoving niet langer toe te laten, een inbreuk is op de vrijheid van eredienst. De rechtbank van eerste aanleg in Brussels deed uitspraak op 25 juli 2016: ze is van mening dat dit verbod een schending is van de vrijheid van godsdienst. Maar omdat de Vlaamse minister voor dierenwelzijn verwijst naar een Europese regel, heeft de rechtbank een prejudiciële vraag gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese Unie.
In een bericht van 29 mei 2018 naar aanleiding van het arrest, gewezen door het Hof van Justitie van de Europese Unie en die dag zelf verspreid, inzake het probleem van tijdelijke slachtvloeren, legt de CIB meer bepaald uit dat “het absolute verbod op het slachten zonder verdoving, goedgekeurd in 2017 in het Vlaams en het Waals gewest, betwist werd voor het Grondwettelijk Hof”.
Op 4 april 2019 heeft het Grondwettelijk Hof besloten om het Hof van Justitie van de Europese Unie te vragen prejudicieel uitspraak te doen over de geldigheid van het algemene verbod op ritueel slachten in Vlaanderen.
Het Grondwettelijk Hof vindt dat het verbod op ritueel slachten mogelijk in tegenspraak is met de Europese regel die bepaalt dat de dieren niet vooraf verdoofd moeten worden wanneer het gaat om ritueel slachten in een erkend slachthuis.
Wat het Waalse decreet over het ritueel slachten betreft, stelt het Grondwettelijk Hof vast dat de ertegen ingediende bezwaren sindsdien hun bestaansreden hebben verloren omdat de Waalse wetgever het oorspronkelijke verbodsdecreet heeft vervangen door een identiek decreet waarin de nieuwe slachtprocedure is vervat in een nieuwe wet met betrekking tot het dierenwelzijn (Waalse wet inzake dierenwelzijn). Door de goedkeuring van dit nieuwe decreet verhindert de Waalse wetgever zo dat de CIB een nieuw bezwaar indient.
In december 2020 deed het Hof van Justitie van de Europese Unie uitspraak over de verenigbaarheid van het Vlaamse verbod op ritueel slachten en het Europese recht, en speelde de bal terug naar het Belgisch Grondwettelijk Hof. Het Hof van Justitie had immers geoordeeld dat het Vlaamse decreet inzake het verbod op slachten zonder verdoving gegrond was wat het Europees recht betrof. Volgens het Hof beperkt het Vlaamse decreet zich tot één aspect van de specifieke rituele daad van het slachten, namelijk de verplichting van verdoving, en dus kan volgens het Hof het Vlaamse decreet niet geïnterpreteerd worden als een absoluut verbod op het ritueel slachten.
Het Belgisch Grondwettelijk Hof moet nog oordelen of het Vlaamse decreet verenigbaar is met onze eigen Belgische grondwettelijke bepalingen die een grotere bescherming bieden dan de grondwetten van vele andere lidstaten.
Het Executief van de Moslims van België blijft contacten onderhouden met de overheden en blijft zeer duidelijk over zijn positie met betrekking tot het ritueel slachten zonder verdoving. Het zal discussies blijven voeren om de moslimgemeenschap de kans te geven haar godsdienst in de beste omstandigheden te beleven, met naleving van de wet en met respect voor de overtuiging van iedereen.
Namens het Bureau van het Executief van de Moslims van België,
Mehmet ÜSTÜN, Voorzitter
Namens de Coördinatieraad van de Islamitische Instellingen van België,
Coskun BEYAZGÜL, Woordvoerder
Tahar CHAHBI, Woordvoerder